Jiří Kylián

Jiří Kylián (Tsjechoslowakije, 1947) begon zijn danscarrière op negenjarige leeftijd aan de School van het Nationale Ballet in Praag. In 1962 werd hij aangenomen als student aan het conservatorium van Praag. Hij verliet Praag toen hij in 1967 een beurs kreeg voor de Royal Ballet School in Londen.  Hierna vertrok hij naar het Stuttgart Ballett onder leiding van John Cranko. Kylián maakte hier zijn debuut als choreograaf met Paradox voor het Noverre Gesellschaft. Na drie balletten voor Nederlands Dans Theater te hebben gemaakt (Viewers, Stoolgame en La Cathédrale Engloutie), werd hij in 1975 artistiek directeur van het gezelschap. In 1978 zette hij met Sinfonietta het Nederlands Dans Theater internationaal op de kaart. Datzelfde jaar richtte hij samen met Carel Birnie, Nederlands Dans Theater II op, dat als brug tussen school en professioneel gezelschap diende en bedoeld was om jonge dansers de kans te geven hun vaardigheden en talenten te ontwikkelen en te fungeren als kweekvijver voor jong talent. Ook initieerde hij in 1991 Nederlands Dans Theater III, het gezelschap voor oudere dansers, boven de veertig jaar. Deze driedimensionale structuur was uniek in de danswereld. Na een buitengewone staat van dienst droeg Kylián in 1999 de artistieke leiding over, maar bleef tot december 2009 als huischoreograaf aan het dansgezelschap verbonden. 

Jiří Kylián heeft bijna 100 werken gecreëerd waarvan vele over de hele wereld worden uitgevoerd. Kylián maakte niet alleen werken voor het Nederlands Dans Theater, maar ook voor het Stuttgart Ballet, Paris Opéra Ballet, Bayerisches Staatsoper Münich, de Zweedse televisie en het Tokyo Ballet. Kylián heeft samengewerkt met vele creatieve persoonlijkheden van internationale allure - componisten: Arne Nordheim ("Ariadne" 1979), Toru Takemitsu ("Dream Time" 1983) - ontwerpers: Walter Nobbe (”Sinfonietta” 1978), Bill Katz (”Symphony of Psalms” 1978), John Macfarlane (“Forgotten Land” 1980), Michael Simon (”Stepping Stones” 1991), Atsushi Kitagawara (”One of a Kind” 1998), Susumu Shingu (”Toss of a Dice” 2005), Yoshiki Hishinuma (‘’Zugvögel’’ 2009).

In de zomer van 2006 maakte hij samen met filmregisseur Boris Paval Conen de film Car-Men. De choreografie vond plaats "op locatie" in de bovengrondse bruinkoolmijnen van Tsjechië. In 2010 was Kylián mentor dans in het kader van het Rolex Mentor en Protégé Arts Initiative. In 2013 maakte hij samen met Boris Paval Conen en NTR de film Between Entrance & Exit die werd genomineerd als een van de kanshebbers voor de Gouden Kalf tijdens het Nederlands Film Festival in Utrecht. Voor de Aichi Trienalle 2013 in Nagoya, Japan, creëerde hij de avondvullende dans/filmproductie East Shadow, die werd opgedragen aan de slachtoffers van de tsunami in Japan. Samen met de Tsjechische filmregisseur Jan Maliř maakte hij de films Schwarzfahrer (2014) en zijn meest recente film Scalamare (2017) die gefilmd werd op de trappen van het beroemde Monumento ai Caduti in Ancona, Italië. 

In de loop van zijn carrière ontving Kylián vele internationale prijzen, waaronder: Officier in de Orde van Oranje - Nederland, Eredoctoraat - Julliard School New York, drie Nijinsky Awards - Monte Carlo (beste choreograaf, gezelschap en werk), Benoit de la Dance - Moskou en Berlijn, Eremedaille van de president van Tsjechië, Commander of the Legion d'honneur - Frankrijk, en in 2008 werd hij onderscheiden met een van de hoogste Koninklijke onderscheidingen, de Medaille van de Orde voor Kunst en Wetenschap van het Huis van Oranje, uitgereikt door Hare Majesteit Koningin Beatrix van Nederland. Kylián ontving de Lifetime Achievement Award op het gebied van dans en theater van het Tsjechische Ministerie van Cultuur in Praag en in datzelfde jaar kreeg de documentaire Forgotten Memories de Tsjechische Televisieprijs. In 2017, tijdens het Celebrating Kylian! Festival, ontving Kylián de gouden penning als ere-burger van Den Haag en in Italië de ereprijs voor Life Time Achievement  - het Positano Premia La Danza Léonide Massine Award. In maart 2019 werd Kylián ingehuldigd als lid van de Académie des Beaux Arts in Parijs. Deze zeer prestigieuze erkenning werd aangevuld met het besluit van de Académie om haar statuten te wijzigen en een speciale zetel voor "dans" toe te voegen. In september 2021 ontving Kyliàn in Praag de Gratias Agit Award voor buitengewone prestaties in het belangenbehartigen van de Tsjechische cultuur, erfgoed en taal.